Urząd Miejski w Opolu Lubelskim - oficjalny serwis

Na sesji obecni byli m.in. opolscy przedsiębiorcy wyrażający swoją aprobatę dla projektu rewitalizacji centrum. Przyjęcie Gminnego Programu Rewitalizacji poprzedzone było długim, trwającym kilkanaście miesięcy procesem konsultacji i uzgodnień zapisów GPR z mieszkańcami miasta. Spotkania w ramach narad obywatelskich, warsztatów czy konsultacji dotyczyły zarówno całego obszaru rewitalizacji jak również poszczególnych mniejszych obszarów w centrum miasta takich jak skwer miejski czy mały targ lub. tzw. Małpi gaj.

 

W GPR wskazano m.in. 35 podstawowych przedsięwzięć planowanych do realizacji w najbliższych latach na obszarze rewitalizacji. Podmiotami zgłaszającymi te przedsięwzięcia są zarówno Gmina Opole Lubelskie, jej jednostki organizacyjne, jak również firmy prywatne i NGO-sy. Wśród zadań są zarówno duże działania inwestycyjne dotyczące poszczególnych obszarów w centrum miasta jak również działania społeczne i aktywizujące mieszkańców. Bardzo istotnym aspektem jest też ożywienie gospodarcze centrum któremu mają sprzyjać przyjęte do realizacji działania.

 

Gminny Program Rewitalizacji jest dokumentem niezbędnym do walki o pozyskanie funduszy unijnych na rewitalizację. Gmina przygotowuje program rewitalizacji, wskazując w nim m.in. obszar, który wymaga odnowienia oraz proponuje zadania, które mają go uzdrowić. Program rewitalizacji jest podstawą do udzielenia wsparcia z Regionalnego Programu Operacyjnego 2014-2020 na rewitalizację. Ustawa o rewitalizacji bardzo precyzyjnie określa, co taki GPR powinien zawierać, stąd jego forma jest bardzo obszerna, wnikliwa i całościowa. Realizacja tego etapu także poprzedzona została licznymi warsztatami i spotkaniami z osobami oraz instytucjami, które mogły wskazać istotne problemy występujące na obszarze rewitalizacji. Po opracowaniu pozyskanych informacji, na podstawie zdefiniowanych problemów zbudowano koncepcję działań naprawczych, zawartych w GPR.

 

W projekcie GPR znalazły się działania o różnym stopniu złożoności i trudności, od drobnych przedsięwzięć społecznych do dużych i bardzo skomplikowanych programów, jak ten dotyczący ożywienia historycznych kamienic w centrum miasta. Prace nad programem rewitalizacji, wymagały odpowiedzialności, planowanego i zintegrowanego działania wszystkich komórek Urzędu Miejskiego, współpracy z lokalnymi środowiskami (mieszkańcy, przedsiębiorcy, młodzież) oraz poszukiwania możliwych źródeł finansowania. Lista przedsięwzięć podstawowych zawartych w GPR wynika z aktualnych potrzeb ale i możliwości finansowych gminy i podmiotów prywatnych. Co ważne jednak w sytuacji gdy pojawią się sprzyjające okoliczności jej zakres może być w przyszłości rozwijany i uzupełniany o nowe zadania.

 

Opis projektu

31 sierpnia 2016 roku Gmina Opole Lubelskie podpisała umowę z Ministerstwem Rozwoju na realizację unijnego projektu pn. „Opole Lubelskie – do dotknięcia, do zasmakowania – przygotowanie gminy Opole Lubelskie do rewitalizacji gospodarczo – społecznej obszarów zdegradowanych”.

Wiodącym tematem działań projektowych było ożywienie gospodarcze i zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej zdegradowanego obszaru miasta. Projekt „Opole Lubelskie – do odkrycia, do zasmakowania – kompleksowa rewitalizacja historycznego centrum miasta Opole Lubelskie” uwzględniał środki przygotowawcze dotyczące dokumentacji technicznej, analiz, konsultacji społecznych, doradztwa ekspertów urbanistów, architektów, socjologów, tworzenie programów edukacyjnych i gospodarczych. Wszystko co niezbędne, a kosztowne do złożenia wniosków inwestycyjnych i uzupełniających je działań tzw. miękkich (np. edukacyjnych, animacyjnych, kulturalnych, gospodarczych, socjalnych. 

Zmiany w przestrzeni miejskiej Opola Lubelskiego spowodowały, że historyczne centrum miasta objęte jest pogłębiającym się kryzysem wyludnienia i regresem działalności gospodarczej. Istniejące przedsiębiorstwa rodzinne działające w centrum borykają się z niskim zainteresowaniem lokalnego rynku - ich produktami i usługami. Firmy utraciły klientów na rzecz powstałych centrów handlowo-usługowych. Konieczne jest stworzenie bazy ekonomicznej dla odradzającego się centrum i zapewnienie trwałych podstaw jego funkcjonowania w przyszłości.

Sposobem na pozyskiwanie nowych i utrzymanie istniejących inwestorów były działania skupione na aktywizacji społecznej, inicjatywach lokalnych, pobudzaniu lokalnego rynku pracy, promocja  instrumentów ekonomii społecznej oraz integracja poszczególnych grup społecznych z przestrzenią centrum. Działania te służyły wzmocnieniu tożsamości lokalnej, zakorzenieniu, nadaniu przestrzeni publicznej nowego zrewitalizowanego centrum emocjonalnego znaczenia „mojej lokalnej - prywatnej przestrzeni". Program ożywienia gospodarczego i zwiększenia atrakcyjności inwestycyjnej centrum przebiega w sposób zintegrowany z programem rewaloryzacji zabudowy usługowo-mieszkaniowej, przeprowadzanym na obszarze rewitalizacji.

Działania zawarte w projekcie - GPR

Pierwszym i jednym z najistotniejszych działań było przygotowanie i doprowadzenie do uchwalenia Gminnego Programu Rewitalizacji. W GPR wskazano m.in. 35 podstawowych przedsięwzięć planowanych do realizacji w najbliższych latach na obszarze rewitalizacji. Podmiotami zgłaszającymi te przedsięwzięcia są zarówno Gmina Opole Lubelskie, jej jednostki organizacyjne, jak również firmy prywatne i NGO-sy. Wśród zadań są zarówno duże działania inwestycyjne dotyczące poszczególnych obszarów w centrum miasta jak również działania społeczne i aktywizujące mieszkańców. Bardzo istotnym aspektem jest też ożywienie gospodarcze centrum któremu mają sprzyjać przyjęte do realizacji działania.

W projekcie GPR znalazły się działania o różnym stopniu złożoności i trudności, od drobnych przedsięwzięć społecznych do dużych i bardzo skomplikowanych programów, jak ten dotyczący ożywienia historycznych kamienic w centrum miasta. Prace nad programem rewitalizacji, wymagały odpowiedzialności, planowanego i zintegrowanego działania wszystkich komórek Urzędu Miejskiego, współpracy z lokalnymi środowiskami (mieszkańcy, przedsiębiorcy, młodzież) oraz poszukiwania możliwych źródeł finansowania. Lista przedsięwzięć podstawowych zawartych w GPR wynika z aktualnych potrzeb ale i możliwości finansowych gminy i podmiotów prywatnych. Co ważne jednak w sytuacji gdy pojawią się sprzyjające okoliczności jej zakres może być w przyszłości rozwijany i uzupełniany o nowe zadania.

8 listopada 2017 roku, podczas XL sesji Rady Miejskiej w Opolu Lubelskim, radni podjęli uchwałę w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Opole Lubelskie na lata 2017 – 2024.

Program Remontu Kamienic

Remonty kamienic w centrum miasta to z całą pewnością jeden z najciekawszych i najbardziej istotnych elementów rewitalizacji. Wiekowe zabudowania w obszarze rewitalizacji w zdecydowanej większości aktualnie nie prezentują się dobrze. Często wymagają kompleksowych remontów zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz.  W ramach zadania opracowano gotowe koncepcje architektoniczno-budowlane dla wszystkich kamienic z obszaru rewitalizacji posiadających funkcję mieszkalno-usługową, oraz przygotowano rozwiązania koncepcyjne w zakresie elewacji budynków, izolacji przeciwwilgotnościowych, ich termomodernizacji, wymiany stolarki okiennej, stolarki drzwiowej, pokryć dachowych, elementów architektury zewnętrznej budynków, projektów szyldów, numeracji porządkowej budynków, kolorystyki elewacji. Dzięki temu ich właściciele zyskają gotowe dokumentacje projektowe z których będą mogli skorzystać, co istotne – uzgodnione wcześniej i zaakceptowane przez Lubelskiego Konserwatora Zabytków. Ponadto wykonano analizę stanu własnościowego poszczególnych nieruchomości oraz opracowano program dofinansowania remontów przez samorząd, tym właścicielom którzy będą chcieli włączyć się do projektu.

 

Konferencja i seminarium

W ramach projektu odbyły się dwa ważne wydarzenia - pierwszym było seminarium organizowane pod nazwą „Rewitalizacja jako odpowiedź na potrzeby mieszkańców”. W dwudniowych warsztatach wzięło udział kilkunastu samorządowców z całej Polski. Poruszano takie zagadnienia jak partycypacja społeczna na drodze do projektu GPR, wsparcie rozwoju przedsiębiorczości w obszarze rewitalizacji, funkcjonalność czy estetyka przestrzeni publicznej. Program seminarium uzupełniły spacery badawcze oraz dyskusje i wymiana doświadczeń pomiędzy uczestnikami.

Ponadto zorganizowano konferencję pt. "Rewitalizacja w małych miastach". Udział w tym wydarzeniu wzięło wielu gości z całego kraju: burmistrzowie miast, przedstawiciele Lubelskiego Urzędu Marszałkowskiego oraz naukowcy i przedstawiciele firm zajmujący się problematyką przestrzeni miejskich z całej Polski m.in. z Politechniki Krakowskiej, Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, SGH Consulting i Logos Consulting w charakterze prelegentów. Wśród tematów poruszanych na konferencji znalazły się prelekcje dotyczące roli miast w regionalnej polityce rozwoju województwa lubelskiego, potencjału obszarów rewitalizacji małych miast, organizacji ruchu i parkowania w małych miastach, innowacji w kształtowaniu oferty mieszkaniowej gminy Opole Lubelskie oraz programu mieszkań dla młodych rodzin w Opolu Lubelskim.

 Rewitalizacyjne publikacje

Uzupełnieniem seminarium i konferencji było wydanie dwóch wydawnictw: „Leksykonu dobrych praktyk” i publikacji „Modelowe podejście do partycypacji”. Wydawnictwa te mają być przede wszystkim wskazaniem gotowych rozwiązań innym miastom, które dopiero rozpoczną swoją drogę do rewitalizacji, tak aby stanowiły podpowiedź i ułatwienie przy realizacji podobnych przedsięwzięć.

Inicjatywy lokalne

Gmina Opole Lubelskie w ramach projektu „Opole Lubelskie – do dotknięcia, do zasmakowania – przygotowanie gminy Opole Lubelskie do rewitalizacji gospodarczo-społecznej obszarów zdegradowanych” zorganizowała konkurs na realizację tzw. inicjatyw lokalnych.

Mieszkańcy mogli składać wnioski na realizację swoich pomysłów osadzonych w obszarze rewitalizacji. W sumie na ten cel przeznaczona została kwota 50 000 zł, a na pojedyncze inicjatywy można było pozyskać do 5 000 zł. Mogły to być zarówno inicjatywy o charakterze inwestycyjnym (np. doposażenie placu zabaw) jak i „miękkim” (np. organizacja szkolenia). Inicjatywą lokalną może być każda forma współpracy Gminy Opole Lubelskie z jej mieszkańcami, w celu wspólnego zrealizowania zadania publicznego na rzecz społeczności lokalnej gminy. Grupę inicjatywną składającą wniosek powinno stanowić minimum 25 osób mieszkających na terenie Gminy Opole Lubelskie. Wnioski mogły składać też organizacje pozarządowe. Inicjatywy lokalne, w podobnej formie, funkcjonują w Gminie Opole Lubelskie do dnia dzisiejszego. 

 

Podstawowe przedsięwzięcia realizowane na obszarze rewitalizacji

- o ograniczonym przestrzennie zasięgu

- obejmujące cały obszar

1.1. Zagospodarowanie terenu przy ul. Stary Rynek, ul. Kościelnej, ul. Piekarskiej, ul. M. Getta, ul. Cichej wraz z poprawą funkcjonalności skweru miejskiego // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

1.2. Uporządkowanie i nadanie nowych funkcji przestrzeni publicznej  - placu studziennego przy ul. Strażackiej // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

1.3. Zagospodarowanie przestrzeni Małego Targu wraz z poprawą funkcjonalności ul. Ogrodowej // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

1.4. Zagospodarowanie terenu – ul. Kościuszki, ul. Syndykacka, ul. Popijarska // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

1.5. Utworzenie Inkubatora Aktywności przy ul. Ogrodowej // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

1.6. Zagospodarowanie terenu ul. Kolejowa // wnioskodawca: Starostwo Powiatowe w Opolu Lubelskim

1.7. Zagospodarowanie terenu ul. Piłsudskiego // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

1.8. Uporządkowanie i nadanie nowych funkcji przestrzeni publicznej Małpiego Gaju // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

1.9. Utworzenie Centrum Aktywności Lokalnej przy ul. Długiej // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

1.10. Utworzenie Centrum Usług Społecznych przy ul. Stary Rynek // wnioskodawca: Ośrodek Pomocy Społecznej w Opolu Lubelskim

1.11. Organizacja przestrzeni publicznej ul. Nowy Rynek i ul. Lubelska // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

1.12. Rewaloryzacja zabytkowego obiektu popijarskiego z dostosowaniem do nowych funkcji społecznych // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

2.1. Program remontu kamienic historycznego centrum miasta Opola Lubelskiego // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie, osoby prywatne (właściciele kamienic), wspólnoty mieszkaniowe

2.2. Termomodernizacja obiektu komercyjnego – lokale usługowe (zabytkowy obiekt poklasztorny) // wnioskodawca: CAPITAL SP. J.D. Krząstek, M. Gołębiowski

2.3 Modernizacja i remonty komunalnego zasobu mieszkaniowego // wnioskodawca: Opolskie Przedsiębiorstwo Komunalne sp. z o.o.

2.4. Budowa obiektu mieszkalno – usługowego przy ul. 25-lecia PRL // wnioskodawca: Opolskie Przedsiębiorstwo Komunalne sp. z o.o.

2.5. Termomodernizacja osiedla mieszkaniowego przy ul. Lipowej // wnioskodawca: Spółdzielnia Mieszkaniowa Lokatorsko-Własnościowa w Opolu Lubelskim

3.1. Realizacja Programu Ożywienia gospodarczego uwzględniającego szczegółowe działania animacyjne na obszarze rewitalizacji, partnerów programu, interesariuszy i harmonogram wdrożenia  // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie, Centrum Obsługi Inwestora

3.2. Program animacji i promocji lokalnej przedsiębiorczości poprzez nawiązanie współpracy sieciowej i pakiety lojalnościowe // wnioskodawca: Stowarzyszeni Owocne Inwestycje

3.3. Działalność wspierająca przedsiębiorczość lokalną w Inkubatorze Aktywności prowadzona w oparciu o program ożywienia gospodarczego // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie

3.4. Graciarnia – wymiany sąsiedzkie w Centrum // wnioskodawca: Opolskie Centrum Kultury

3.5. Promocja lokalnej marki i lokalnych produktów // wnioskodawca: Stowarzyszenie Owocne Inwestycje

4.1. Utworzenie Dziennego Domu Pomocy Społecznej dla osób starszych w Opolu Lubelskim wraz z zagospodarowaniem terenu na potrzeby świadczenia usług społecznych wraz z programem aktywizacji seniorów i rodzin // wnioskodawca: Ośrodek Pomocy Społecznej w Opolu Lubelskim

4.2. Utworzenie Klubu Sąsiedzkiego – centrum aktywności lokalnej CAL – miejsca aktywności i spotkań mieszkańców i młodzieży // wnioskodawca: Gmina Opole Lubelskie, Opolskie Centrum Kultury

4.3. Organizowanie społeczności lokalnej jako forma pracy socjalnej na obszarze rewitalizowanym // wnioskodawca: Ośrodek Pomocy Społecznej w Opolu Lubelskim

4.4. Programy aktywizacji społeczno-zawodowej (obszar rewitalizacji) // wnioskodawca: Ośrodek Pomocy Społecznej w Opolu Lubelskim

4.5. Dyskusyjny Klub Literacki SENIOR // wnioskodawca: Opolskie Centrum Kultury

4.6. Warsztaty edukacyjne dla seniorów (zajęcia komputerowe, dbanie o zdrowie) // wnioskodawca: Opolskie Centrum Kultury

4.7. „Podwórko romskie” – strefa społecznej aktywności mniejszości romskiej // wnioskodawca: Ośrodek Pomocy Społecznej w Opolu Lubelskim

4.8. Ośrodek wsparcia dla ofiar przemocy domowej  Centrum Usług Społecznych w Opolu Lubelskim romskiej // wnioskodawca: Ośrodek Pomocy Społecznej w Opolu Lubelskim

5.1. „Z muzyką za pan brat” (muzykoterapia, choreoterapia, organizacja potańcówek) // wnioskodawca: Opolskie Centrum Kultury

5.2. „Wędrujące słoiki” – warsztaty kulinarne // wnioskodawca: Opolskie Centrum Kultury

5.3. Rodzinne kino plenerowe: RETRO KINO (seniorzy) – COOL KINO (młodzież). Plac studzienny // wnioskodawca: Opolskie Centrum Kultury

5.4. Gra miejska w przestrzeni historycznego centrum miasta // wnioskodawca: Opolskie Centrum Kultury

5.5. Programy edukacyjne dla dzieci i młodzieży wspierające regionalizm i tożsamość lokalną // wnioskodawca: Opolskie Centrum Kultury